Η αρμονική ποικιλία του μεγάλου θαύματος της κτίσεως.

Ο Μέγας Βασίλειος μίλησε για την αρμονική ποικιλία του κόσμου με την ενθουσιαστική εκτίμηση ενός αισθητικού. "Παντού μπορούμε να δούμε κάποια ανέκφραστη σοφία". Η τεχνική πληρότητα και τάξη του σύμπαντος, το μέγα θαύμα της κτίσεως ανυψώνει τον νού στη θεώρηση του Δημιουργού και τεχνίτη των πάντων.
"Το χρονικό είναι σαν το αιώνιο" εξηγεί και "αν τα ορατά είναι τόσο ωραία, το ίδιο πρέπει να αληθεύει για τα αόρατα". Για τον Βασίλειο όλος ο κόσμος μαρτυρεί για τον Θεό. "Αν προσέξεις ακόμα και μια πέτρα" γράφει, "ακόμα κι αυτή φανερώνει την δύναμη του Δημιουργού. Και θα βρείς να ισχύει το ίδιο, αν κυττάξεις ένα μυρμήγκι ή ένα σκουλήκι ή μια μέλισσα. Τη σοφία του Θεού μπορείς να τη δείς και στα πιο μικρά πράγματα.
Ο Βασίλειος χρησιμοποίησε προφανώς το υπόμνημα του Ποσειδωνίου στον Τίμαιο του Πλάτωνος όταν έγραφε την ερμηνεία της Εξαημέρου. Μετάφρασε την εικονική γλώσσα της Αγίας Γραφής στη γλώσσα της Ελληνιστικής κοσμολογίας.