ΜΕΓΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ: Διακριτικά Αγίου και διαβολικού οράματος

Η επιδρομή και φαντασία των φαύλων πνευμάτων είναι τεταραγμένη, με χτύπο και ήχο και κραυγή, σαν φασαρία ανάγωγων νεαρών και ληστών. Απ' αυτά γίνεται ευθύς δειλία της ψυχής, τάραχος και αταξία λογισμών, κατήφεια (κατσούφιασμα), μίσος προς τους άλλους ασκητές, αμέλεια και αδράνεια για τα πνευματικά, λύπη, ανάμνησης των οικείων (ανθρώπων ή πραγμάτων) και φόβος του θανάτου. Επακολουθεί επιθυμία των κακών, αμέλεια προς την αρετή και ακαταστασία του ήθους.
Όταν λοιπόν φοβηθείτε άμα δείτε κανένα όραμα, εάν μεν ο φόβος χαθεί ευθύς αμέσως και άντ' αυτού γίνει χαρά ανεκλάλητη και ευθυμία, θάρρος και ανάκτησης δυνάμεως, αταραξία των λογισμών και τα αλλά που προείπα, καθώς και ανδρεία και αγάπη προς τον Θεό, τότε θαρρείτε και προσεύχεσθε. Γιατί η χαρά και η καλή κατάστασης αυτή της ψυχής, δείχνει του παρουσιαζομένου πνεύματος την αγιότητα. Έτσι ο Αβραάμ, μόλις είδε τον Κύριο ευφράνθη η καρδία του ΓΕΝ. ΙΗ, και ο Ιωάννης, όταν μίλησε η Θεοτόκος Μαρία, σκίρτησε από αγαλλίαση μέσα στην κοιλιά της μάνας του ΛΟΥΚΑ Α, 41, 44.
Εάν δε, όταν σας φανούν τίποτε οράματα, γίνει ταραχή και χτύπος εξωτερικός και φαντασία κοσμική, (αν παρουσιάζονται δηλαδή, ανθρώπινες απρεπείς πράξεις) και απειλή θανάτου και όσα είπα προηγουμένως, να γνωρίζετε ότι πρόκειται για επίθεση πονηρών πνευμάτων.
Πηγή