Κοσμάς ο Αιτωλός:"Για την αγάπη στον πλησίον"

«Ἡμεῖς ὄχι μόνον δὲν ἔχομεν τὴν ἀγάπην, ἀλλὰ ἔχομεν τὸ μῖσος
καὶ τὴν ἔχθραν εἰς τὴν καρδίαν μας καὶ μισοῦμεν τοὺς ἀδελφούς μας.
Ἔρχεται ὁ πονηρὸς διάβολος καὶ μᾶς πικραίνει καὶ βάνει τὸν θάνα-
τον εἰς τὴν ψυχήν μας καὶ περνοῦμεν καὶ ἐδῶ κακὰ καὶ πηγαίνο-
μεν εἰς τὴν κόλασιν καὶ καιόμεθα πάντοτε.
»Φυσικόν μας εἶνε ν᾽ ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς μας. Διότι εἴμεθα
μιᾶς φύσεως, ἔχομεν ἕνα βάπτισμα, μίαν πίστιν, τὰ Ἄχραντα Mυστήρια μεταλαμβάνομεν, ἕνα παράδεισον ἐλπίζομεν να ἀπολαύσωμεν. Kαλότυχος ἐκεῖνος ὁ ἄνθρωπος ὁποὺ ἀξιώθηκε καὶ ἔλαβεν εἰς τὴν καρδίαν του αὐτὰς τὰς δύο ἀγάπας, εἰς τὸν Θεόν, καὶ εἰς τοὺς ἀδελφούς του. Διότι ὅποιος ἔχει τὸν Θεὸν εἰς τὴν καρδίαν του, ἔχει πάντα τὰ ἀγαθά, καὶ ἁμαρτίαν δὲν ὑποφέρεινὰ κάμῃ. Kαὶ ὅστις δὲν ἔχει τὸν Θεὸν εἰς τὴν καρδίαν, ἔχει τὸν διάβολον καὶ κάμνει πάντα τὰ κακὰ καὶ ὅλας τὰς ἁμαρτίας. Χιλίας χιλιάδας καλὰ νὰ κάμνωμεν, ἀδελφοί μου, νηστείας, προσευχάς, ἐλεημοσύνας, καὶ τὸ αἷμα μας νὰ χύσωμεν διὰ τὸν Xρι στόν μας, καὶ δὲν ἔχωμεν αὐτὰς τὰς δύο ἀγάπας, ἀλλὰ νὰ ἔχωμεν τὸ μῖσος καὶ τὴν ἔχθραν εἰς τοὺς ἀδελφούς μας, ὅλα ἐκεῖνα τὰ καλὰ ποὺ ἐκάμαμεν εἶναι τοῦ διαβόλου καὶ εἰς τὴν κόλασιν πηγαίνομεν. Mὰ καλά, λέγετε, ἐκεῖ μὲ ἐκείνην τὴν ὀλίγην ἔχθραν ὁποὺ ἔχομεν εἰς τοὺς ἀδελφούς μας, ἔχοντας τόσα καλὰ καμωμένα, εἰς τὴν κόλασιν πηγαίνομεν; Nαί, ἀδελφοί μου, διότι ἐκείνη ἡ ἔχθρα εἶναι φαρμάκι τοῦ διαβόλου. Kαὶ καθὼς βάνομεν μέσα εἰς ἑκατὸν ὀκάδας ἀλεύρι ὀλίγον προζύμι, καὶ ἔχει τόσην δύναμιν καὶ ἀνακουφίζει ὅσον ζυμάριν καὶ ἂν εἶνε, ἔτσι εἶνε ἡ ἔχθρα. Ὅλα ἐκεῖνα τὰ καλὰ ὁποὺ ἐκάμαμεν, τὰ γυρίζει καὶ τὰ κάμνει φαρμάκι τοῦ διαβόλου.
»Ἐδῶ, χριστιανοί μου, πῶς πηγαίνετε; Ἔχετε τὴν ἀγάπην ἀνάμεσόν σας; Ἀνίσως καὶ θέλετε νὰ
σωθῆτε, κανένα ἄλλο πρᾶγμα νὰ μὴ ζητήσετε ἐδῶ εἰς τὸν κόσμον ἀπὸ τὴν ἀγάπην».