Η μακάβρια πρακτική της καύσεως των νεκρών στην Κορέα και η αντιμετώπιση της από την Ορθόδοξη μητρόπολη της
"Ἐλπίζω ὅτι οἱ ἐμπειρίες, ποὺ θὰ μεταφέρω ἀπὸ τὴν Ἄπω Ἀνατολή, νὰ εἶναι ὠφέλιμες καὶ γιὰ τὴν καθ᾽ ἡμᾶς Ἀνατολή.
Ἀσφαλῶς δὲν πρόκειται νὰ προβῶ σὲ θεωρητικὲς ἀναλύσεις καὶ τοποθετήσεις ἐπὶ τοῦ θέματος, παραβιάζοντας, ἐνδεχομένως, ἀνοικτὲς θύραις. Ἁπλῶς καὶ μόνον θὰ ἀρκεσθῶ στὴν κατάθεση κάποιων προσωπικῶν ἐμπειριῶν ἀπὸ τὸν χῶρο τῆς διακονίας μου γιὰ τὸ μεγάλο καὶ ἐπώδυνο θέμα τῆς καύσης τῶν νεκρῶν.
* * *
Ὁ πονεμένος πατέρας ἔξω ἀπὸ τὴν ἐντατικὴ μεγάλου νοσοκομείου τῆς Σεούλ, στὸ ὁποῖο νοσηλεύεται σὲ κωματώδη κατάσταση ὁ μονάκριβος γιός του, μόλις βλέπει τὸν Κορεάτη π. Ἀντώνιο Woo καὶ τὸν ὁμιλοῦντα γονατίζει μπροστά μας καὶ παρακαλεῖ νὰ προσευχηθοῦμε γιὰ τὸ ἄρρωστο παιδί του. Ἡ στιγμὴ εἶναι συγκλονιστική. Θυμίζει ἕναν ἄλλο πονεμένο πατέρα, τὸν Ἰάειρο τῆς σχετικῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς. (Λκ. 8:41) Μὲ μάσκες, ἰατρικὲς φόρμες καὶ ἄλλες ὑγειονομικὲς προφυλάξεις μπαίνουμε στὸ δωμάτιο. Ἀντικρύζουμε ἕνα σκελετωμένο ἀπὸ τὴν λευχαιμία παιδί, ποὺ ἀναπνέει μὲ τεχνικὴ ὑποστήριξη. Προσευχόμαστε τὰ πέντε μόνο λεπτὰ ποὺ μᾶς ἐπιτρέπουν νὰ παραμείνουμε στὸ δωμάτιο καὶ βγαίνουμε ἔξω συγκλονισμένοι ἀπὸ τὸ θέαμα τοῦ 15χρονου παληκαριοῦ ποὺ χαροπαλεύει. Στὸν προθάλαμο ἀναμονῆς οἱ σταυρωμένοι γονεῖς του ξημεροβραδιάζονται πάνω σ᾽ ἕνα παγκάκι ἐδῶ καὶ ἕνα χρόνο περιμένοντας νὰ δοῦν τὶ θὰ ξημερώσει ἡ αὐριανὴ μέρα.
Στὴν κατασκήνωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κορέας ὀργανώθηκε ἀμέσως “ἐκστρατεία” προσευχῆς. Ἀναφέρθηκε στὰ παιδιὰ τὸ τραγικὸ περιστατικὸ τοῦ συνομήλικού τους καὶ ταυτόχρονα τονίστηκε ἡ δύναμη τῆς ὁμαδικῆς προσευχῆς τῶν παιδιῶν “ἐπ᾽ ἐκκλησίας”. Ἔτσι πρωὶ καὶ βράδυ στὸ εἰδικὸ αἴτημα τοῦ διακόνου: “Ὑπὲρ ὑγείας τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ Σωτηρίου…” οἱ κατασκηνωτὲς ὁμοθυμαδὸν ἔκραζαν πρὸς τὸν Θεὸ τὸ “Τσουγιὸ Πουλσανχὶ Γιοκισοσὸ 불쌍히 여기소서 = Κύριε, ἐλέησον”. Πρὸς τὸ τέλος τῆς κατασκήνωσης ἔφθασε ἡ χαρμόσυνη πληροφορία ὅτι ὁ Σωτήρης ἀνάνηψε ἀπὸ τὸ κῶμα καὶ βγῆκε ἀπὸ τὴν ἐντατική. Τὸν ἐπισκεφθήκαμε σὲ κανονικὸ δωμάτιο καὶ τοῦ μεταδόσαμε τὴν θ. Κοινωνία. Ἡ μητέρα του μᾶς εἶπε πὼς οἱ γιατροὶ δὲν πίστευαν στὴν τροπὴ ποὺ πῆρε τὸ πρόβλημα τῆς ὑγείας τοῦ παιδιοῦ της.
Μετὰ ἀπὸ δύο μῆνες ὅμως, ξαφνικὰ τὰ πράγματα ἄλλαξαν. Ἕνα ἀπόγευμα ὁ Σωτήρης ἄφησε τὴν τελευταία του πνοὴ στὴν γῆ γιὰ νὰ ξεκουραστεῖ “ἐκ τῶν κόπων αὐτοῦ”. Πρὶν ἐκπνεύσει μᾶς τηλεφώνησε ἡ μητέρα του γιὰ νὰ κάνουμε μιὰ ὕστατη προσευχὴ γιὰ τὸ παιδί της. Τρέξαμε στὸ νοσοκομεῖο ἀλλὰ δὲν τὸν προλάβαμε. Ὁ Σωτήρης εἶχε φύγει, ἀφήνοντας ἀβάστακτο πόνο καὶ ἀπερίγραπτη ὁδύνη στοὺς γονεῖς του, στὴν μικρότερη ἀδελφούλα του, στοὺς συγγενεῖς του καὶ σ᾽ ὅλους ἐμᾶς ποὺ τὸν γνωρίσαμε πρὶν ἀπὸ πέντε μῆνες κατὰ τὴν διαδικασία τῆς εἰσόδου του στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας.
Κανένας ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του δὲν ἦταν Ὀρθόδοξος. Μόνος του ὁ Σωτήρης βρῆκε τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ψάχνοντας στὸ διαδίκτυο. Ὁ πατέρας του, κατὰ ἀγαθὴ συγκυρία, στὴν Τράπεζα ποὺ ἐργαζόταν εἶχε ἕναν συνάδελφο Ὀρθόδοξο. Ἔτσι ἔγινε κατὰ τὴν ἐπιθυμία τοῦ Σωτήρη ὁ σύνδεσμός του μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Γνωρίστηκε μὲ τὸν π. Παῦλο ἀπὸ τὴν ἐνορία μας στὸ Οὐλσάν, ἔνοιωσε ψυχικὴ ἀνακούφιση ἀπὸ τὴν ἐπικοινωνία μαζί του καὶ ἔτσι οἱ γονεῖς του ὑπέκυψαν στὴν ἐπιθυμία τοῦ παιδιοῦ τους καὶ δέχτηκαν νὰ βαπτιστεῖ. Ἡ βάπτισή του ἔγινε μὲ ραντισμὸ γιατί, λόγῳ ὑγείας, δὲν ἐπιτρεπόταν νὰ μπεῖ σὲ νερό.
Τὸ ἴδιο βράδυ τῆς κοιμήσεως τοῦ Σωτήρη οἱ γονεῖς μετέφεραν τὴ σωρό του ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο τῆς Σεοὺλ στὸ Οὐλσάν. Στὴν προσπάθειά μας νὰ συμπαρασταθοῦμε ὅσο μπορούσαμε στὴν οἰκογένεια, βρεθήκαμε ἀμέσως ἀντιμέτωποι μὲ ἕνα δύσκολο δίλημμα. Πῶς θὰ γίνει ἡ κηδεία; Μὲ τὴν διαδικασία τῆς ταφῆς ἤ τῆς καύσης (2); Ἐξηγήσαμε, συμβουλέψαμε, παρακαλέσαμε. Προτείναμε νὰ γίνει ἡ ταφὴ δωρεὰν στὸ ὀρθόδοξο κοιμητήριο τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀλλὰ εἰς μάτην. Ἡ ἀπόφαση ἦταν οἰκογενειακῶς εἰλημμένη ἀσυζητητί. Καύση! Ὁ Σωτήρης πρέπει νὰ καεῖ. Γιατί; Ἁπλούστατα, γιατὶ αὐτὸ ἐπιβάλει ἡ κορεατικὴ παράδοση (3).
Ὅταν εἴδαμε πὼς ἦταν ἀδύνατον νὰ ὑπερβοῦμε τὴν ἀπόφαση τῆς οἰκογένειας, προσπαθήσαμε νὰ περισώσουμε ὅ,τι ἦταν δυνατόν. Προτείναμε νὰ ψαλλεῖ ἡ ἐξόδιος ἀκολουθία σύμφωνα μὲ τὸ ὀρθόδοξο τυπικὸ στὸν ἱερὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Διονυσίου στὸ Οὐλσάν. Οὔτε αὐτὸ ἔγινε δεκτὸ γιατὶ δὲν ταίριαζε χρονικὰ μὲ τὸ πρόγραμμα τῆς κηδείας! Ἡ πομπὴ θὰ ξεκινοῦσε τὸ πρωὶ ἀπὸ τὸ νεκροπομπεῖο. Θὰ περνοῦσε ἀπὸ τὸ Λύκειο στὸ ὁποῖο φοιτοῦσε ὁ Σωτήρης, γιὰ νὰ τὸν ἀποχαιρετήσουν οἱ καθηγητὲς καὶ οἱ συμμαθητές του. Θὰ συνέχιζε τὸ πέρασμά της ἀπὸ τὸ σπίτι του καὶ κατόπιν θὰ κατέληγε στὸ μακρινὸ πατρικὸ χωριὸ γιὰ νὰ γίνει ἡ ἀποτέφρωσή του. Ἔτσι, κατ᾽ οἰκονομίαν, ὡς μόνος τόπος γιὰ νὰ κάνουμε μιὰ ἐξόδιο προσευχὴ γιὰ τὸ παιδὶ ἦταν ὁ μακάβριος χῶρος τοῦ ἀποτεφρωτηρίου (4).
Τὰ μέλη τῆς οἰκογένειας καὶ οἱ συγγενεῖς ἐπιβιβάστηκαν σὲ εἰδικὸ πούλμαν, ποὺ χρησιμεύει ὡς νεκροφόρα. Τὸ πούλμαν – νεκροφόρα μὲ τὴν φωτογραφία τοῦ Σωτήρη στὸ πρῶτο κάθισμα πίσω ἀπὸ τὸν ὁδηγὸ καὶ τὸ φέρετρο σὲ εἰδικὰ διαμορφωμένο χῶρο κάτω στὶς ἀποσκευὲς ξεκίνησε τὸ ταξίδι του. Ὅταν ἔφτασαν στὸν χῶρο τῆς καύσης κατέβηκαν ὅλοι. Οἱ φίλοι του ἔπιασαν τὸ φέρετρο καὶ ξεκίνησε ἡ πομπὴ προπορευομένης τῆς φωτογραφίας. Μπροστὰ ἀπὸ τοὺς ἀριθμημένους φούρνους, τοὺς λεγόμενους ἀποτεφρωτῆρες, γιὰ νὰ ξέρουν οἱ συγγενεῖς σὲ πιὸ φοῦρνο καίγεται ὁ δικός τους ἄνθρωπος, ὑπάρχουν μὲ ἀντίστοιχα νούμερα μικροὶ θαλαμίσκοι, μὲ τζαμαρία μποστὰ γιὰ νὰ ὑπάρχει ὀπτικὴ ἐπαφὴ μὲ τὸν ἀντίστοιχο ἀποτεφρωτήρα. Σ᾽ ἕναν ἀπ᾽ αὐτούς, στὸ νούμερο 5, ψάλλαμε τὴν ὀρθόδοξη ἀκολουθία τοῦ Μνημοσύνου. Σκόπιμα προσθέσαμε ὡρισμένους ἀπὸ τοὺς ὑπέροχους παραμυθητικοὺς ὕμνους τοῦ ἱεροῦ Δαμασκηνοῦ καὶ τὴν ἀνάγνωση τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας. Γιὰ νὰ ἀκούσουν οἱ παρευρισκόμενοι μὴ ὀρθόδοξοι καὶ μὴ χριστιανοὶ ὅτι ὁ Σωτήρης “μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν” γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶναι “ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή”. Στοὺς παράπλευρους θαλαμίσκους βουδδιστὲς μοναχοὶ κτυπώντας τὰ χαρακτηριστικὰ ξύλινα καμπανάκια τους (목탁 ), ρωμαιοκαθολικοὶ ἱερεῖς, πάστορες, ὅλοι ἔλεγαν τὶς δικές τους προσευχὲς μεγαλοφώνως.
Τὸ φέρετρο πάνω σ᾽ ἕνα σιδερένιο τραπέζι μὲ ρόδες βρίσκεται μπροστὰ στὴν πόρτα τοῦ ἀποτεφρωτήρα. Ὁ ὑπάλληλος (νεκροκαύστης κατὰ τὸ νεκροθάφτης) μὲ στολή, καπέλο καὶ ἄσπρα γάντια, μᾶς χαιρετάει μὲ τὴν συνηθισμένη ἀσιατικὴ ὑπόκλιση καὶ πατάει τὸ κουμπί. Ἡ πόρτα τοῦ ἀποτεφρωτήρα ἀνοίγει καὶ ὁ ὑπάλληλος σπρώχνει τὸ φέρετρο μέσα. Ἡ πόρτα ξανακλίνει αὐτόματα σὰν ἀσανσέρ. Ὁ ὑπάλληλος ξανακάνει ὑπόκλιση στοὺς συγγενεῖς, ποὺ θρηνοῦν ἀπαραμύθητοι, καὶ πατάει τὸ κουμπὶ γιὰ νὰ ἀνάψει ὁ φοῦρνος. Ἀνάβει ἕνα κόκκινο φῶς, ποὺ σηματοδοτεῖ τὴν ἀρχὴ τοῦ τέλους. Κάθονται ὅλοι βουβοί καὶ κυττοῦν. Τὸ μακάβριο θέαμα κόβει τὴν μιλιά, στεγνώνει τὰ δάκρυα, λυγίζει τὰ γόνατα. Μετὰ ἀπὸ κάμποση ὥρα ἀπαράκλητης ἀναμονῆς μὲ βαρειὰ βήματα βγαίνουν ὅλοι ἀπὸ τὸν θάλαμο γιὰ νὰ πᾶνε στὸ παραπλήσιο ἑστιατόριο. Ὅλα εἶναι κανονισμένα ἀπὸ τὸ γραφεῖο τελετῶν. Ἐκεῖ στὸ ἑστιατόριο, καθ᾽ ὅν χρόνον καίγεται ὁ Σωτήρης, οἱ οἰκεῖοι του τρῶνε σχεδὸν ἀμίλητοι. Ποὺ καὶ ποὺ ἀκούγεται καὶ καμμιὰ κουβέντα τῆς παρηγοριᾶς.
Τὸ κάψιμο τοῦ νεκροῦ χρειάζεται περίπου τρεῖς ὧρες. Μετὰ τὸ φαγητὸ οἱ συγγενεῖς σιγὰ σιγὰ πλησιάζουν ἕνας ἕνας τὸν θαλαμῖσκο μπροστὰ ἀπὸ τὸν ἀποτεφρωτήρα μὲ τὸν νούμερο 5. Τὸ κόκκινο φῶς μπροστὰ ἀπὸ τὴν πόρτα τοῦ ἀποτεφρωτήρα ἔχει δώσει τὴν θέση του στὸ πορτοκαλὶ καὶ μετὰ ἀπὸ μισὴ ὥρα ἀναμονῆς ἀνάβει τὸ πράσινο. Δεῖγμα ὅτι ὁ Σωτήρης, τὸ ψηλὸ καὶ ἀθλητικὸ παλικαράκι (πρωταθλητὴς στὸ τρέξιμο τῶν 100 μέτρων ἦταν. Τὸ 2009 συμμετεῖχε σὲ πρωτάθλημα στὴν Γερμανία.), μὲ τὸ γλυκὸ καὶ εὐγενικὸ πρόσωπο, ἔχει ἀποτεφρωθεῖ. Ὅλοι τώρα περιμένουν μὲ ἀγωνία “ἰδεῖν τὸ τέλος”. Νὰ ἀνοίξει ἡ πόρτα τοῦ ἀποτεφρωτήρα. Ἀνοίγει καὶ ἡ ἀνάσα μας κόβεται. Ἀτενίζουμε τὸ σιδερένιο τραπέζι καὶ πάνω του τὰ ἀποτεφρωμένα κόκκαλα τοῦ Σωτήρη. Ἴδε ὁ ἄνθρωπος! Ἡ μάνα καὶ ὁ πατέρας φωνάζουν μ᾽ ὅση δύναμη τοὺς ἔχει ἀπομείνει. Μὲ τὰ χέρια τους κτυποῦν ἀπεγνωσμένα τὸ κεφάλι καὶ τὸ στῆθος τους, σὰν τραγικὲς φιγοῦρες ἀρχαίου δράματος. Ὁ ὑπάλληλος μᾶς ξανακάνει ὑπόκλιση καὶ φέρνει τὸ κινούμενο τραπέζι σ᾽ ἕνα παρακείμενο σιδερένιο πάγκο μπροστὰ ἀπὸ τὸν ὁποῖο βρίσκεται ἄλλος ὑπάλληλος μὲ στολὴ καὶ γάντια κι αὐτός, τοῦ ὁποίου ἡ δουλειὰ εἶναι… νὰ θραύει τὰ ὀστᾶ. Μ᾽ ἕνα μεταλικὸ φαράσι παίρνει ἀπὸ τὸ τραπέζι τὴν στάχτη τῶν ὀστῶν καὶ τὰ ἐναπομείναντα ἄθραυστα ἀκόμη ὀστᾶ τοῦ Σωτήρη καὶ τὰ τοποθετεῖ σὲ ἁπλωμένες ἄσπρες κόλλες χαρτιοῦ στὸν πάγκο. Ἐκεῖ μὲ ἕνα σιδερένιο ἐργαλεῖο θραύει τὰ ὀστᾶ καὶ κατόπιν τὰ τοποθετεῖ ὅλα σὲ μία μηχανὴ (σὰν τὴν κρεατομηχανή) γιὰ νὰ τὰ κονιορτοποιήσει. Κατόπιν ρίχνει τὴν σκόνη μέσα σ᾽ ἕνα πήλινο δοχεῖο (σὰν τὴν ἀρχαιοελληνικὴ λήκυθο), τὸ ὁποῖο μία ὑπάλληλος, κι αὐτὴ μὲ τὴν στολὴ καὶ τὰ γάντια της, τὸ τυλίγει μὲ ἐπιδεξιότητα μέσα σὲ πάνινο ἄσπρο κάλυμμα. Τὸ δένει μὲ μιὰ μαύρη κορδέλα, στὴν ὁποία εἶναι γραμμένο τὸ κορεατικὸ ὄνομα τοῦ Σωτήρη (김 환). Ὅλα αὐτὰ διαδραματίζονται μπροστά μας σὲ ἀπόσταση ἀναπνοῆς. Ἀφοῦ τελείωσαν ὅλα καλοῦν τοὺς γονεῖς νὰ παραλάβουν τὴν τέφρα τοῦ παιδιοῦ τους. “Θρῆνος καὶ ὀδυρμὸς πολύς”! Σφίγγουν στὴν ἀγκαλιά τους τὸ δοχεῖο μὲ τὴν τέφρα τοῦ παιδιοῦ τους. Τὸ δοχεῖο περνάει ἀλλεπάλληλα καὶ διαδοχικὰ ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ ἑνὸς γονιοῦ στὸν ἄλλο. Εἶναι εὐδιάκριτη ἡ ψυχολογικὴ ἀνάγκη γιὰ νὰ ἔχουν μιὰ ὕστατη σωματικὴ ἐπαφὴ μὲ τὸ παιδί τους. Ματώνει ἡ καρδιά σου νὰ τοὺς βλέπεις. Πῶς νὰ βρεθοῦν κατάλληλες λέξεις νὰ περιγράψουν τὶς τραγικὲς στιγμές!
Ξανασχηματίζεται ἡ νεκρικὴ πομπή. Προπορεύεται ἡ φωτογραφία τοῦ Σωτήρη καὶ ἀκολουθεῖ ἡ τέφρα του. Ὅλοι κατευθύνονται βουβοὶ πρὸς τὸ πούλμαν γιὰ τὴν τελευταῖα πράξη τῆς τραγωδίας. Φτάνουν σὲ κοινὸ κοιμητήριο (5) καὶ ἐκεῖ πετοῦν τὴν τέφρα μέσα σὲ μιὰ πελώρια τεφροδόχο διαστάσεων 5Χ3 καὶ ὕψους 2 μέτρων περίπου. Δύσκολο νὰ ὑπολογίσει κανεὶς πόσοι ἄλλοι συνάνθρωποι ἔχουν πεταχτεῖ στὴν ἴδια τεφροδόχο. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ πατέρας, κατὰ τὴν παράδοση, πετάει ἀπὸ ψηλὰ τὴν στάχτη τοῦ παιδιοῦ του στὸν λάκο, κατὰ σύμπτωση φυσάει λεπτὸς ἄνεμος μὲ ἀποτέλεσμα ἕνα μέρος της νὰ σκορπίζεται στὸν ἀέρα. Μόρια τῆς τέφρας τὴν ἀναπνεύσαμε (6)!
Ὅσοι συμμετείχαμε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας στὸ φοβερὸ γεγονὸς τῆς καύσης δὲν μποροῦμε νὰ ἡσυχάσουμε καθὼς σκεφτόμαστε τὸν βάναυσο τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ἐξαφανίστηκε ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς ὁ Σωτήρης μας. Νοιώθουμε τύψεις μήπως δὲν κάναμε ὅ,τι ἔπρεπε γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ καύση ἑνὸς νεοφώτιστου παιδιοῦ, ποὺ μὲ τὸ Ἅγιο Βάπτισμα τὸ ὁποῖο ἔλαβε καὶ τὸ σκληρὸ μαρτύριο τῆς δοκιμασίας ποὺ πέρασε, ἔγινε “ὡς χρυσὸς ἐν χωνευτηρίῳ”. Ἦταν ἕνας ἄγγελος μὲ ἱλαρὸ πρόσωπο, παρὰ τὸν πόνο τῆς ἀρρώστιας του. Συγχώρεσέ μας Σωτήρη ποὺ δὲν γλυτώσαμε τὸ ἁγιασμένο λείψανό σου ἀπὸ τὴν πυρά.
Καὶ ἀπ᾽ τὴν ἄλλη λυπούμαστε ἀφάνταστα τοὺς ταλαίπωρους γονεῖς του. Πῶς νὰ τοὺς παρηγορήσει κανείς; Ἡ ἀπάνθρωπη συνήθεια τῆς καύσης τῶν νεκρῶν τοὺς στέρησε τὴν δυνατότητα νὰ τοῦ δώσουν τὸν τελευταῖο ἁσπασμό. Νὰ πᾶνε στὸν τάφο τοῦ παιδιοῦ τους. Νὰ νοιώσουν ὅτι τὸ ἔχουν κοντά τους. Νὰ τοῦ προσφέρουν τὰ ἄνθη τῆς ἀγάπης τους καὶ νὰ γευθοῦν τὸ βάλσαμο τῆς παραμυθίας ποὺ χαρίζουν τὰ δάκρυα καὶ οἱ προσευχὲς μπροστὰ στὸν τάφο. Τώρα βιώνουν τὸ ἀπόλυτο κενό, τὴν ἀπόλυτη ἀπώλεια τοῦ Σωτήρη τους. Δὲν ἔμεινε τίποτε ποὺ νὰ θυμίζει τὸ παιδί τους. Καὶ τὰ ροῦχα του ἀκόμη, σύμφωνα μὲ τὰ κορεατικὰ ἔθιμα, πρέπει νὰ καοῦν, γιὰ νὰ μὴ μείνει τίποτα!
Ἡ ζωή, ὡς γνωστόν, δὲν γεννιέται ξαφνικά. Κυοφορεῖται ἑννέα ὁλόκληρους μῆνες. Ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα προετοιμαζόμαστε γιὰ τὴν ὑποδοχή της. Ἀντίθετα μὲ τὴν καύση ἡ ζωὴ τελειώνει ἀπότομα, ἀκαριαία. Ὁ θάνατος γίνεται τόσο βίαιος. Οἱ συγγενεῖς καὶ οἱ γνωστοὶ δὲν προλαβαίνουν νὰ συνειδητοποιήσουν τὶ ἔγινε. Ἐνῶ ὁ τάφος καὶ ὁ χρόνος, ὅπως τὰ ἔχει οἰκονομήσει ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, λειτουργοῦν θεραπευτικά. Σιγὰ σιγὰ ὅλοι ἐξοικειώνονται μὲ τὸ γεγονὸς καὶ συμβιβάζονται μὲ τὴν ἰδέα τοῦ ἀποχωρισμοῦ τοῦ προσφιλοῦς τους προσώπου.
* * *
Καὶ οἱ δυὸ γονεῖς τὴν Κυριακὴ μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Σωτήρη ἀνέλπιστα ἐκκλησιάστηκαν στὴν ἐνορία μας τοῦ Ἁγίου Διονυσίου στὸ Οὐλσάν. Ἡ συμμετοχὴ τῆς Ἐκκλησίας στὸν πόνο τους ὅλο τὸ διάστημα τῆς περιπέτειας τοῦ παιδιοῦ τους φαίνεται πὼς τοὺς “ἄγγιξε” καὶ λειτούργησε θεραπευτικά. Μετὰ τὴν κυριακάτικη θ. Λειτουργία στὸ γεῦμα τῆς ἀγάπης, ποὺ πάντοτε ἀκολουθεῖ γιὰ ὅλους, καταλάβαμε τὸ ΠΩΣ τῆς ἔλευσής τους στὸν ναό. Ὁ Σωτήρης πρὶν πεθάνει εἶπε στὴν μητέρα του: “Μαμά, ἐγὼ θὰ πεθάνω. Ἐσύ, ὁ μπαμπὰς καὶ ἡ ἀδελφούλα μου θέλω νὰ γίνετε ὀρθόδοξοι, γιατὶ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἡ μόνη ἀληθινὴ Ἐκκλησία”. Ἔτσι τώρα ὅλοι ἀνήκουν στὴν τάξη τῶν κατηχουμένων γιὰ νὰ γίνουν Ὀρθόδοξοι. Ὁ Θεὸς βοηθός!
Ὁ τρόπος καύσης τῶν νεκρῶν ποὺ περιγράψαμε, ἔχει γίνει μὲ τὴν σύγχρονη τεχνολογία ὑπόθεση πατήματος ἠλεκτρικῶν κουμπιῶν. Γι᾽ αὐτὸ τὸν λόγο θὰ μποροῦσε ἴσως νὰ ἰσχυρισθεῖ κανεὶς ὅτι δὲν ἔχει τὴν φρίκη, ποὺ παρουσιάζει ἡ καύση τῶν νεκρῶν πάνω σὲ στιβάδα ξύλων εἰς κοινὴν θέα στὴν πλατεία τοῦ χωριοῦ μὲ τὴν μυρωδιὰ τοῦ ψημένου κρέατος τοῦ νεκροῦ ὅπως π.χ. στὴν Ἰνδία καὶ σ᾽ ἄλλες χῶρες τῆς Νοτιοανατολικῆς Ἀσίας, ποὺ ὑπολείπονται σὲ τεχνολογία καὶ ἀνάπτυξη. Ὅμως τὸ μέγιστο πρόβλημα παραμένει τὸ ἴδιο. Ἡ ὅλη διαδικασία ἀποτέφρωσης, μὲ τὸν προηγμένο ἤ τὸν πρωτόγονο τρόπο, εἶναι τὸ ἴδιο μηδενιστική. Κι αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ μηδενιστικὴ ἀντίληψη περὶ ζωῆς ποὺ περικλείει, ἑρμηνεύει γιατὶ στὶς χῶρες τῆς Νοτιοανατολικῆς Ἀσίας ὑπάρχει τόσο πολὺ μεγάλο ποσοστὸ αὐτοκτονιῶν, μὲ ὑψηλότερο αὐτὸ τῆς Κορέας (7).
* * *
Στὶς σαράντα μέρες ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ Σωτήρη προγραμματίσαμε τὴν τέλεση τοῦ τεσσαρακονθήμερου μνημοσύνου του. Στὴν θ. Λειτουργία καὶ στὸ Μνημόσυνο συμμετεῖχε καὶ μία εἰκοσιπενταμελὴς ὁμάδα νέων τῆς “Ἕνωσης ᾽Ορθόδοξης Νεολαίας Κορέας Syndesmos”. Ἡ μητέρα τοῦ Σωτήρη ἔφτιαξε κόλυβα ἀπὸ ρύζι ὅπως τὴν δίδαξε ἡ Κορεάτισσα Πρεσβυτέρα Χάρις. Οἱ γονεῖς καὶ ἡ ἀδελφὴ τοῦ Σωτήρη ἔφεραν τὰ κόλυβα καὶ τὴν φωτογραφία του νωρὶς στὸν ναό. Στὴν θ. Λειτουργία ἔψαλλαν πολὺ κατανυκτικὰ οἱ νέοι μας. Στὸ τέλος τελέστηκε τὸ Μνημόσυνο, στὸ ὁποῖο ὁ ἐπίσκοπος κάλεσε ὅλους τοὺς συμμετέχοντες νὰ προσευχηθοῦν ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς τοῦ Σωτήρη. Στὸ τέλος τοῦ Μνημοσύνου ἡ μητέρα μαζὶ μὲ τὰ κόλυβα μοίρασε καὶ ἕνα φωτοτυπημένο χαρτὶ στὸ ὁποῖο ὑπῆρχαν ὡρισμένες ἀπὸ τὶς τελευταῖες σκέψεις τοῦ παιδιοῦ της. Σᾶς τὶς διαβάζω μεταφρασμένες στὰ ἑλληνικά:
Τώρα ποὺ ἔχω λευκαιμία καὶ δὲν μπορῶ νὰ πάω στὸ σχολεῖο μετανιώνω γιατὶ δὲν διάβαζα πολὺ ὅταν ἤμουν καλά.
Νοιώθω εὐτυχισμένος ποὺ μπορῶ καὶ ἀναπνέω κάποιες φορὲς χωρὶς τὴν μάσκα ὀξυγόνου καὶ τὴν τεχνικὴ ἀναπνοή.
Ἐξ αἰτίας τοῦ βήχα περνάω ὅλη τὴν νύχτα ξάγρυπνος. Σήμερα κοιμήθηκα λίγο καθιστός. Ζηλεύω τὴν μητέρα μου ποὺ τὴν βλέπω δίπλα μου νὰ λαγοκοιμάται.
Πονάω συνέχεια. Ἀκόμη κι ὅταν τρώω. Δὲν εἶναι ζωὴ αὐτή.
Πόσο πολύτιμο ἀγαθὸ εἶναι ἡ ὑγεία; Νὰ μπορεῖς νὰ ἀναπνέεις, νὰ τρῶς καὶ νὰ κοιμᾶσαι χωρὶς προβλήματα!
Νοιώθω χαρούμενος ὅταν μπορῶ νὰ διαβάζω.
Θὰ ἤθελα νὰ εἶχα ζήσει πιὸ σωστά. Δυστυχῶς ὅμως δὲν σκεπτόμουν πόση ἀξία ἔχει ἡ ὑγεία. Τὴν θεωροῦσα σὰν κάτι τὸ δεδομένο, ἀλλὰ δὲν εἶναι.
Τώρα κατάλαβα ὅτι:
Πρῶτον εἶναι ἡ ἀνθρωπιά.
Δεύτερον εἶναι ἡ ὑγεία.
Ἡ γνώση ἔρχεται μετὰ ἀπ᾽ αὐτά.
Στὸ κοινὸ γεῦμα ἀγάπης ποὺ ἀκολούθησε καὶ στὸ ὁποῖο συμμετεῖχαν ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς γονεῖς καὶ τὴν ἀδελφὴ τοῦ Σωτήρη, ἡ γιαγιά του, οἱ θεῖοι καὶ οἱ θεῖες του καὶ πολλοὶ Ἕλληνες ναυτικοὶ ἤ ἐργαζόμενοι στὰ ναυπηγεῖα τῆς HUNDAI, διαβάσαμε κορεατικὰ καὶ ἑλληνικὰ τὸ κείμενο καὶ οἱ νέοι ἔψαλλαν τρεῖς ὕμνους ἀφιερωμένους στὴν μνήμη του.
Τὸ τεσσαρακονθήμερο Μνημόσυνο ἦταν στὴν πραγματικότητα μιὰ ἀναστάσιμη ἀνάσα γιὰ ὅλους μας. Τὴν “ὀσμὴ θανάτου” τῆς ἀποτρόπαιας καύσης τὴν διέλυσε ἡ ζωοποιὸς Ἀνάσταση, ὅπως τὴν βιώνουμε στὴν ὀρθόδοξη λατρεία μας. Τὸ μήνυμα τῆς Ἀνάστασης ἔκανε νὰ ξανανθίσει δειλὰ δειλὰ τὸ χαμόγελο στὰ πικραμένα χείλη τῶν πονεμένων γονιῶν καὶ συγγενῶν τοῦ Σωτήρη.
Σᾶς εὐχαριστῶ πολὺ γιὰ τὴν ὑπομονή σας."
Πηγή:Οικουμενικό Πατριαρχείο
0 Σχόλια